Chữa ho bằng cây bách hộ

Bách bộ là dây leo sống nhiều năm, có thể dài tới 5-6m. Mọc nhiều rễ củ, nạc. Lá so le hay mọc đối, phiến lá hình tim, gân lá hình cung, có nhiều gân ngang nhỏ. Hoa mọc ở kẽ lá màu vàng lục, đỏ tía bên trong và có mùi hôi. Có tác dụng chữa ho, tẩy giun, ghẻ lở, diệt côn trùng.

Cây Bách bộ - Stemona tuberosa Lour.

Tên khác: Dây ba mươi

Tên khoa học: Stemona tuberosa Lour., thuộc họ bách bộ (Stemonaceae). Cây mọc hoang ở các vùng nước ta.

Mô tả: Dây leo sống nhiều năm, có thể dài tới 5-6m. Mọc nhiều rễ củ, nạc. Lá so le hay mọc đối, phiến lá hình tim, gân lá hình cung, có nhiều gân ngang nhỏ. Hoa mọc ở kẽ lá màu vàng lục, đỏ tía bên trong và có mùi hôi.

Lá, hoa, rễ củ Bách bộ 

Bộ phận dùng: Rễ củ đã chế biến khô.

Thành phần hóa học chính: Các alcaloid (Tuberstemonin stemonin, stemonidin), carbohydrat.

Công dụng: Chữa ho, tẩy giun, ghẻ lở, diệt côn trùng.

Cách dùng, liều lượng: Chữa ho 3-15g mỗi ngày dưới dạng thuốc sắc, cao, bột. Tẩy giun 7-10 dưới dạng thuốc sắc. Uống trong 5 ngày, sau đó tẩy. Đốt rễ Bách bộ hơ khói để diệt ruồi muỗi, dĩn. Nấu nước để rửa sạch nấu cao để bôi ghẻ lở.

Bài thuốc:

1. Chữa ho gà: Bách bộ 250g, Rễ chanh 250g, Gừng 50g, Lá mơ tam thể 150g, Cam thảo dây 150g, Cỏ nhọ nồi 250g, Cỏ mần trầu 250g, Rau má 250g, Trần bì 100g, Đường kính 1500g. Cho vào 6 lít nước, sắc còn một lít, dùng phèn phi tán nhỏ hòa với nước đường, đun sôi còn lại vừa đủ 1 lít. Mỗi ngày uống 2-3 lần; 6 tháng đến 1 năm mỗi lần uống 2 thìa con; 1 tuổi đến 2 tuổi uống 4 thìa; 2 tuổi đến 4 tuổi 6 thìa; 4 tuổi đến 7 tuổi uống 7 thìa.

2. Chữa ho gà: Bách bộ 16g, Vỏ dễ râu 12g, Thiên môn 16g, Sa sâm 12g, Mạch môn 12g. Sắc uống 1 thang mỗi ngày.

3. Chữa viêm phổi trẻ em: Bách bộ 16g, Tang bạch bì 6g, Tử tô 6g, Trần bì 6g, Cỏ nhọ nồi 12g, Bồ công anh 16g, Kim ngân hoa 16g. Sắc uống 1 thang mỗi ngày.

4. Chữa ho nhiều, ho lâu ngày: Bách bộ, Thiên môn, Mạch môn, Mơ muối, Tang bạch bì. Các vị dược liệu như nhau sấy khô, tán nhỏ, luyện với mật ong và nước gừng, làm viên khoảng 2g. Mỗi lần dùng 1 viên ngậm và nuốt dần, ngày 3-4 viên.